Schuilkelder onder het Vossenplein
Instelling van de beschermingsprocedure op 14 juli 2016 van de schuilkelder gelegen onder het Vossenplein in Brussel.
Aan de rand van dit plein, onder de kasseien, tussen de kerk Onze-Lieve-Vrouw-Onbevlekt en de Zuinigheidstraat, bevindt zich een schuilkelder van de passieve luchtbescherming die een rechthoek van ongeveer 35 meter lang en 5 meter breed inneemt. De toegang gebeurde eertijds langs twee ingangen aan de beide uiteinden van de kelder, dicht bij de uiteinden aan het noordwesten en het zuidoosten. Een daarvan is momenteel afgesloten en de andere verzegeld door een gietijzeren plaat.
De schuilkelder werd gebouwd in het kader van de algemene organisatie van de passieve bescherming (Passieve luchtbescherming - PLB). De eerste richtlijnen met betrekking tot schuilkelders dateren van 1939 en waren erop gericht maatregelen te treffen om de bevolking te beschermen tegen luchtaanvallen, onder meer door de bouw van schuilkelders. Op 17 februari 1941, creëerde de PLB in Brussel (administratief ‘Groot-Brussel’ geworden) de Dienst voor Schuilkelders, verbonden aan de dinest voor openbare werken van de Stad Brussel. Zij bouwden een groot aantal schuilkelders in de Brusselse agglomeratie, ofwel door het versterken van bestaande kelders ofwel door het oprichten van nieuwe schuilkelders, vaak met het hergebruik van bestaande oudere ondergrondse structuren. De termijnen voor de constructie van schuilkelders op order van de bezetter waren vaak heel kort. De stabiliteit van de werken werd berekend door de ingenieur van de Stad, Armand Hendrickx, die ook de auteur zou zijn van de schuilkelder onder het Vossenplein die uit 1942 zou dateren. Gezien de schaarste van het materiaal, het ijzer ontbrak om een werk te realiseren in gewapend beton, maakte Hendrickx gebruik van de antieke techniek van gewelven om een resistent plafond te ontwerpen (gewelfd en niet plat). De schuilkelder van het Vossenplein is op die manier een functioneel werk dat een ontegensprekelijke architecturale kwaliteit heeft.
De eerder grote proporties van de kelder kunnen misschien ook uitgelegd worden door het mogelijke hergebruik van de oude ondergrondse structuren van de voormalige fabriek du Renard die zich meer in het noorden van het plein bevond.
Veel schuilkelders werden in het Brussels Gewest door de PLB gebouwd voor de burgers tijdens het tweede wereldconflict, er zijn er naar verluidt niet veel meer in goede staat.
